De rijtuigen die je moet zien

Het hoogtepunt van het luxe treinreizen was de Oriënt Express. Vanaf 1883 tot ver in de twintigste eeuw reisden prinsessen, filmsterren en andere welgestelden met die legendarische trein van Parijs naar Constantinopel (Istanbul). In deze restauratiewagen aten ze als in een sterrenrestaurant: meergangendiners met soms truffels, kaviaar en andere delicatessen. Hierin reizen was een onvergetelijke ervaring. Dit rijtuig is het oudste restauratierijtuig op de tentoonstelling.

Dagelijks (wisselende tijden) toegankelijk onder begeleiding van een edutrainer. 

In veel internationale treinen van de vorige eeuw zag je dit soort blauwe restauratierijtuigen. Ze waren eigendom van de Compagnie Internationale des Wagons-Lits, de ‘internationale slaapwagenmaatschappij’. Dat bedrijf leverde restauratie- en slaapwagens op heel veel internationale trajecten. Aan boord kreeg je een meergangendiner, met soep vooraf, een hoofdgerecht met vlees en groente, en een dessert.

Vrij te betreden. 

Speciaal voor Tosti’s Truffels Treinen heeft het Spoorwegmuseum deze Nederlandse restauratiewagen laten restaureren. Dankzij giften van Stichting Goede Doelen Nh1816, de vereniging Vrienden van het Spoorwegmuseum en de BankGiro Loterij is het rijtuig nu weer helemaal in z’n originele turquoise staat teruggebracht. Je kon er rustig dineren, maar er was ook een barretje en een koffietafeltje voor als je alleen maar wat wilde komen drinken.

Vrij te betreden. 

De Amerikaanse spoorwegondernemer George Pullman ontwikkelde eind 19e eeuw luxe wagons waar de reiziger de hele reis kon blijven zitten: alle maaltijden werden naar je toe gebracht. Dit rijtuig is onder meer ingezet in de chique Étoile du Nord-expresstreinen van Amsterdam naar Parijs. Sinds 2003 is de Pullman het pronkstuk van museumspoorlijn De Miljoenenlijn in Zuid-Limburg. Voor Tosti’s Truffels Treinen mocht het Spoorwegmusem het rijtuig in bruikleen nemen.

Vrij te betreden. Dagelijks om 12.30 en 14.30 vertellen de edutrainers. 

Bekijk de online rondleiding van conservator Tuur.

Op initiatief van NS werd eind jaren vijftig een netwerk van internationale luxetreinen opgezet. Onder de naam Trans Europ Express (TEE) werden zo tien West-Europese landen met elkaar verbonden. Deze West-Duitse restauratiewagen heeft als onderdeel van de TEE ook in Nederland gereden. Speciaal voor Tosti’s Truffels Treinen heeft het DB Museum in Duitsland deze wagon uitgeleend aan het Spoorwegmuseum.

Vrij te betreden. 

Tijdens de Koude Oorlog reden in Oost-Duitsland restauratierijtuigen van staatsbedrijf Mitropa. Maar je kwam ze ook tegen op internationale trajecten, onder meer in de trein van Oost-Berlijn naar Hoek van Holland. Aan boord at je eenvoudige gerechten zoals soep, zuurkool en worst. Dit rijtuig is nu eigendom van museumspoorlijn de Veluwsche Stoomtrein Maatschappij, die het voor Tosti’s Truffels Treinen aan het Spoorwegmuseum in bruikleen heeft gegeven.

Vrij te betreden. 

Dit rijtuig uit het jaar 2000 zou je met een beetje geluk wel eens in een echte trein kunnen tegenkomen. Hij wordt weliswaar nog maar een hoogst enkele keer ingezet in de normale dienstregeling, maar de Belgische spoorwegmaatschappij NMBS laat hem wel regelmatig meerijden in treinreizen naar grote popfestivals. Dankzij medewerking van de Belgische spoorwegen kon hij dit jaar afreizen naar Tosti’s Truffels Treinen.

Vrij te betreden.

Vakantietreinen zijn een begrip in de spoorwereld: speciale treinen vol met reizigers op weg naar de skipiste of op weg naar zon, zee en strand. In zo’n trein was vaak ook een barrijtuig waar reizigers alvast in de stemming konden komen. Het rijtuig op Tosti’s Truffels Treinen wordt daarnaast ingezet in treinen voor bezoekers van popfestivals. De Belgische spoorwegmaatschappij NMBS gaf hem voor Tosti’s Truffels Treinen in bruikleen aan het Spoorwegmuseum.

Vrij te betreden. 

Dit bochel op dit restauratierijtuig was het domein van de kok; op de benedenverdieping werkte de afwasser. Zo bleef er meer plek over voor reizigers. Deze restauratiewagen was speciaal gebouwd voor de luxe Rheingold-trein die in de jaren zestig en zeventig tussen Nederland en Zwitserland reed. De passagiers aten hier verzorgde meergangendiners. De Duitse Freundeskreis Eisenbahn Köln gaf het rijtuig voor Tosti’s Truffels Treinen in bruikleen.

Vrij te betreden. Dagelijks om 11.30 en 13.30 uur vertelt de edutrainer.

In Amerika waren ze al bekend, maar voor Europa was het revolutionair: wagons met een glazen dak waardoor je beter naar buiten kon kijken. De Duitse spoorwegen lieten er vijf maken voor hun luxe Rheingold-trein. Vooraan zat een bar waar reizigers een drankje konden halen. Boven konden ze van het uitzicht genieten, dat vooral als de Rheingold langs de rivier de Rijn reed erg de moeite waard was. Voor Tosti’s Truffels Treinen kreeg het Spoorwegmuseum het rijtuig in bruikleen van de Freundeskreis Eisenbahn Köln uit Duitsland.

Vrij te betreden. Dagelijks om 11.30 en 13.30 uur vertelt de edutrainer. 

Tot eind negentiende eeuw kon je in een trein niets aan eten of drinken krijgen. Reizigers in bijvoorbeeld deze wagon uit 1874 namen daarom zelf hun eten en drinken mee. Want of je nou derde klasse reisde zoals in deze wagon, of in de duurdere tweede of eerste klasse: in geen enkele trein was aan boord eten of drinken te koop.

Vrij te betreden.