De trein maakt indruk
Geen andere technische uitvinding heeft hoogstwaarschijnlijk zoveel indruk gemaakt op de reizende mens als de trein. Vooral de stoomlocomotief. De trein die rookwolken spuwde als een draak. In de optimistische negentiende eeuw werd de krachtige, vuur- en rookwolken spuwende locomotief gezien als symbool van de vooruitgang.
Een inspiratiebron voor kunst
Kunstenaars zoals schilders, dichters en schrijvers vonden een nieuwe bron van inspiratie dankzij de opkomst van de trein. In ontelbaar veel gedichten, romans, schilderijen en tekeningen speelt de trein de hoofdrol. Vooral de stoomlocomotief spreekt tot de verbeelding, uitdrukkingen als ‘het ijzeren paard’, ‘vuurspuwende draak’ en ‘monster van kolen en vuur’ deden hun intrede.
De trein in huis
De trein was niet alleen een inspiratiebron voor allerlei vormen van kunst. Al snel veroverde de trein ook de huiskamer. Vooral als decoratieve elementen op kalenders, serviezen, eet- en drinkgerei, asbakken en andere huishoudelijke spullen. Toen in de jaren dertig de dieseltrein op de rails verscheen, haakte een fabrikant daar op in door een wasmiddel met de naam diesel op de markt te brengen. Zo werd de trein meer en meer geïntegreerd in het leven van de mens. Vaders en zoons maakten thuis de mooiste treintjes van hout en ijzer. Moeders borduurden treinpatronen op het tafelkleed. Ook kwamen treingerelateerde spellen op de markt. Zo was er het Spoorwegspel dat dateert uit het midden van de vorige eeuw. In de muziek had de trein ook al een plek gevonden. Van de Orange Blossom Special en The A-Train tot kinderliedjes die werden gezongen tijdens een schoolreisje met de trein. De trein was een hit op vele vlakken.
Een symbool
De trein werd ook een symbool voor afscheid en vertrek in de eerste bewegende films. Het is overigens niet alleen het beeld van een trein die een station binnenrijdt of verlaat dat filmers, fotografen en kunstenaars inspireert. Het is ook de thematiek van afscheid, verlangen, vrijheid en vergankelijkheid die onverbrekelijk met de spoorwegen is verbonden.