Plan D prachtig gerestaureerd

30 juni, 2020

Het Spoorwegmuseum heeft hard gewerkt aan de restauratie van de Plan D RD, een gecombineerd restauratie- en bagagerijtuig uit 1951. Het prachtig opgeknapte rijtuig is inmiddels te zien in de tentoonstelling Tosti’s Truffels Treinen. Daarna zal de Plan D opgenomen worden in de vaste collectie van het museum. De restauratie is mogelijk mede dankzij een bijdrage van de Vereniging Vrienden van het Spoorwegmuseum, Stichting Goede Doelen Nh1816 en de BankGiro Loterij. 

Nieuw ontwerp

Het gecombineerde restauratie- en bagagerijtuig Plan D is in 1951 nieuw voor NS. Tot dan werden slechts rijtuigen ingezet die alleen als zitrijtuig, restauratierijtuig, of bagagerijtuig konden dienen. Omdat de grote capaciteit van deze rijtuigen zelden volledig werd benut, besloot NS deze functies te combineren. Zo ontstond het type RD, waarbij de ‘R’ staat voor restauratie en ‘D’ voor bagagerijtuig. NS liet er 10 bouwen.

Interieur

Het rijtuig heeft een fraai interieur dat de typische sfeer van de jaren 50 weerspiegelt. Het helder en vrij sober gehouden interieur van de restauratieruimte valt op door de vloeiende vormen en mooie details. In het rijtuig bevindt zich voor de wederopbouwperiode kenmerkende kunst: een door een kunstenaar ontworpen uniek figuratief intarsia (een kunstwerk van ingelegd hout).

Indeling

Aan boord bevindt zich een bar en een keuken. In de keuken is een kolenfornuis, een koelkast, een aanrecht en een bergruimte. Koeling gebeurt niet met elektriciteit, maar met grote staven ijs. In de restauratieruimte is plaats voor 15 reizigers. Tevens werden deze RD-rijtuigen voorzien van een telefooncel en informatiepost. De bagageafdeling omvatte het toilet, de vrachtruimte en een douanecoupé: de rijtuigen zouden ook worden ingezet in het grensoverschrijdend internationale treinverkeer. In 1954 wordt de restauratieruimte vergroot tot 23 zitplaatsen. Dit gaat ten koste van de bar en de informatiepost. Bij de restauratie van het rijtuig in 2020 zijn deze originele elementen weer teruggebracht.

Foto: Rein Korthof

Kleur

De rijtuigen kregen de kleur turquoise. Het dak en de schortplaten zijn in een lichte kleur grijs geschilderd. De draaistellen zijn donkergrijs geschilderd. Het frame met buffers, opstaptreden en vouwbalgramen zijn donkerblauw geschilderd. Halverwege de jaren 50 werd de turquoise kleur vanwege de besmettelijkheid van deze kleur vervangen door het Berlijns blauw met gele biezen en een donkergrijs dak. Bij de restauratie kreeg het rijtuig de originele turquoise kleur weer terug.

Onthulling

Het prachtige rijtuig werd op 18 juni onthuld met een ware ode aan de Plan D.

Bijdrage

De restauratie is mogelijk mede dankzij een bijdrage van de Vereniging Vrienden van het Spoorwegmuseum, Stichting Goede Doelen Nh1816 en de BankGiro Loterij.