Banen On traXS

On traXS 2024

De meesterbouwers komen ook in 2024 naar Utrecht! Van 15 tot en met 17 maart vindt de nieuwste editie van On traXS plaats. Drie dagen lang exposeren de allerbeste modelspoorbouwers van Europa hun nieuwste banen, tussen de levensgrote treinen van het Spoorwegmuseum.

On traXS banen 2023

Nog een keer genieten van de banen van 2023? Bekijk ze hier beneden.

Denis Arrufat Gimeno (Duitsland): York Rail Modular H0 Scale Layout. Met ‘York Rail’ gaan we naar het oosten van de Verenigde Staten. De spoorlijn verbindt de lokale industrie in het Amerikaanse York, Pennsylvania. We zien daar dan ook de kenmerkende Amerikaanse treinen rijden zoals de oude Santa Fe CF7 die al bijna 50 jaar trouwe dienst doet. De lijn sluit aan op de "Class 1 Railroads", de Norfolk Southern, CSX Transportation & Canadian Pacific dus er komt vrachtverkeer vanuit alle hoeken van de VS.
Dany Machi (Frankrijk). In de Franse Auvergne, op de grens van de Haute Loire en de Puy de Dôme, ligt ‘Brassac les Mines’. Op basis van een viertal foto’s van het spooremplacement bij deze mijn bouwde Dany Machi deze modelbaan. Dit project maakte aanvankelijk deel uit van een groter project ‘Les Croisés de l'Étroit’, maar wordt nu als zelfstandige baan getoond in schaal Ho9.
Andrea Giolo (Italië): Cortesella. Deze modelspoorbaan toont een klein station in een denkbeeldige kleine stad in de regio Astigiano in Noord-Italië. We zien typische druivenvelden, klassieke gebouwen en ook een vleugje van een industriële wijk. De spoorlijn gaat in de buurt van een kleine kerk door het landschap en bereikt zo het stadje Cortesella.
Samuel de Zutter (België). Old England is een smalspoor O-schaal baan. Het is een rustig gelegen dorpje met een brouwerij met aangebouwde watermolen. Er is ook een tonnerij met spooraansluiting, café en timmermanswerkplaatsje in een rustige en boomrijke omgeving aanwezig. Hiertussen doen de smalspoorlocomotiefjes hun werk.
De Franse modelspoorclub van Didier Mozer komt dit jaar met twee smalspoor modelbanen. ‘Chémate Hourné’ laat de route zien van het transport van grondstoffen voor een glasfabriek. De trein gaat vanaf de laadplaats, waar de wagons daadwerkelijk worden gevuld onder een hopper, naar de fabriek waar de wagons worden gelost. ‘Revienzy’ is een toeristische spoorlijn aan een klein station waar je een verwoeste kapel kunt bezoeken. Vlakbij deze kapel zorgt een kleine remise voor het onderhoud van het rollend materieel.
Arnold Van Waes (België). ‘Hasselfelde’ is het eindstation van de Selketalbahn, de 61 kilometer lange smalspoorlijn door het Duitse Härzgebergte. De spoorlijn werd uitgebaat door de HSB, de Harzer Schmalspurbahnen, en wordt getoond zoals de spoorlijn er uitzag vlak na de Duitse Wende. Alles op de modelbaan is zelfbouw, inclusief sporen en materieel.
Michael Kohler (Zwitserland) met República Bananera. Van Zwitserland naar Zuid-Amerika. De modelbaan van de Zwitserse modelbouwer Michael Kohler is geïnspireerd op de plantage in Araraú in Brazilië. Je zou zo'n plantage met een veldspoorweg overal in Midden- of Zuid-Amerika kunnen vinden. De zwaar beladen wagons worden getrokken door onder andere oude Simplex en O&K locomotieven.
Jerome Constantin (Zwitserland): Don's Quarry. Deze modelbaan is een fictieve weergave van een zandafgraving die zou kunnen worden gedateerd tussen het einde van de jaren vijftig en de jaren zeventig. De inspiratie komt uit de sfeer van de Zwitserse, Engelse, Amerikaanse of Oost-Europese mijnnetwerken die over smalspoorbanen van 60 centimeter lopen. De locatie is niet precies gedefinieerd, maar lijkt Amerikaans. De baan is slechts 60 cm breed bij 40 cm diep en is van 3 kanten zichtbaar.
Robert Goyvaerts (België). De Beaver Lumber Company, een grote houtzagerij ergens in de Amerikaanse Backwoods, is gelegen te midden van een bos met voornamelijk Douglassparren. De majestueuze houtzagerij staat tegen de rand van een met bomen bedekt ravijn. Verderop staan verschillende gebouwen, voornamelijk van hout. Ze zijn allemaal op de een of andere manier verbonden met de houtzagerij. Het geheel ademt een sfeer uit die je zou kunnen situeren in de film ‘Deliverance’. Als je de film kent en goed luistert hoor je ergens in het bos The Dueling Banjo's galmen...
Claude Fandel en Marcel Ackle (Luxemburg). Industriële spoorweg die door het landschap loopt. De modelbaan bestaat uit vier modules, waarvan er twee gebouwd zijn door Marcel Ackle (Feldbahn kreuzt) en twee door Claude Fandel (Moulin Margot). Tijdens On traXS is de baan volledig operationeel en rijden er van alle modules treinen door het landschap.
Roderik Vanderkelen (België) Jimm Limonade is een fictieve fabriek uit de jaren 60 die gebruik maakt van smalspoormateriaal bij de productie van hun limonade en tafelbieren. Middenin de fabriek ligt een kort stuk normaalspoor wat wordt gebruikt voor het af- en aanvoeren van wagons voor het transport. De gebouwen zijn een samenraapsel uit verschillende Belgische brouwerijen. Het rollend materiaal is op enkele uitzonderingen na allemaal zelfbouw.
Pieter Willems (België). ‘Booischot Statie’ toont de stationsbuurt van het Vlaamse station Booischot in de periode van de jaren 60, 70 en 80. Het station is gelegen op lijn 16, deze lijn verbindt Lier met Aarschot. Het station van Booischot is begin van de jaren 70 afgebroken maar is herrezen op deze modelbaan. Door de ruime tijdsperiode die uitgebeeld wordt, zijn er zowel stoom- als diesellocomotieven te zien die zowel personentreinen als goederentreinen trekken. Bij een omleiding komt zelfs de Oriënt Express een keer voorbij.
Rik Martens (België). ‘Carolo Metal’ is de fictieve naam van een metaalverwerkend bedrijf in de buitenwijken van de Belgische industriestad Charleroi anno eind jaren 70. Als aanhanger van sfeermodelbouw tracht de bouwer het tijdsbeeld van weleer weer te geven aan de hand van kleine tafereeltjes en tal van details. De modelbaan is op schaal 1:87.
Leszek Lewinski (Polen) met Above the roofs of Kwidzyn. De modelbaan is een getrouwe kopie van een gedeelte van de smalspoorlijn Mareza – Kwidzyn, gelegen in het noorden van Polen begin jaren 60 en 70. De baan toont de plaats waar het spoor de Liwa-rivier oversteekt en over een viaduct boven de gebouwen in de voorsteden van de stad Kwidzyn loopt. Er is typisch Pools rollend materieel te zien uit het juiste tijdperk. Alle elementen van de infrastructuur (structuren, gebouwen) werden met de hand gemaakt.
Elmar Manfroid (Duitsland). Met ‘Escondido Row’ gaan we naar Zuid-Californië, een semi-woestijnlandschap dicht bij Mexico. De modelbaan heeft een diepte van slechts 18 cm, maar de handgeschilderde achtergrond zorgt ervoor dat het veel dieper lijkt. De indirecte verlichting achter de zwarte fries en het zwarte gordijn vanaf de rand van het model tot op de vloer resulteren in een indrukwekkend gezichtsveld 8 meter lang en 1.50 meter hoog.
Alan Jockmans (België). ‘Doublenghien’ stelt een vergeten, landelijk dorpje voor ergens in West-Henegouwen. Door het dorp loopt een kleine zijlijn met een halte, waarlangs een gevarieerd dieselspoorverkeer te zien is, typisch voor de Belgische spoorwegen in de jaren 80. De nadruk van de baan ligt op een eenvoudig, rustgevend landschap met een simpel spoorverloop.
Pit Karges (Luxemburg) met CFL Nordstrecke. We bevinden ons eind jaren 80, begin jaren 90. We zien een fictief baanvak van de CFL-Noordlijn die van Luxemburg via Troisvierges naar Gouvy loopt. Het baanvak bestaat uit een geëlektrificeerde dubbelsporige hoofdlijn, waarop typische CFL- en NMBS-treinstellen uit die tijd rijden.
Gerrit Schoenmaker (Nederland). In het Noordoosten van de Verenigde Staten (New Hampshire) ligt tussen de heuvels verscholen in het groen het plaatsje Cold Water Junction. Cold Water is gelegen aan een splitsing van een zijlijn van de spoorweg maatschappij Boston & Maine. Vandaar de afkorting ""Jct"" achter de plaatsnaam, wat ""Junction"" oftwel aftakking betekent. Het spoor is belangrijk voor de lokale industrie en voor het passagiersvervoer uit de regio. Twee zogenaamde Budd RDC's (door Budd gefabriceerde Rail Diesel Cars) zorgen voor het vervoer van passagiers van en naar de steden Springfield en Boston. Het plaatselijke rangeerwerk wordt afgehandeld door een paar van de Santa Fe ingehuurde diesel lokjes. De aanvoer van goederenwagens gebeurt meestal vanuit de naburige staat New York met loks van de New York Central Spoorwegmaatschappij. Het geheel speelt zich af in de jaren 50 en 60 van de vorige eeuw.
Kim Marsh (Australië). Helemaal uit Australië komt Kim Marsh met zijn modelbaan ‘Sandy Hollow’. Op een schaal van 1:35 en een spoorschaal van 9 mm bouwde hij een modelbaan van Tropical Queensland die past in een koffer. Het is een bouwpakket dat in elkaar wordt gezet wanneer het wordt uitgestald.
Erik Wierenga neemt ons mee naar het noorden van het land. We zien een modelbaan met een melkfabriek, gelegen aan een van de lokaalspoorlijnen in Noord-Nederland.
Wim Wijnhoud (Nederland) met La Ligne du Gerize. De modulaire Franse modelbaan van Wim Wijnhoud heeft een lengte van 17 meter en een breedte 2,5 meter. Het is een baan in HO met zowel normaal- als smalspoor, het zijn in feite twee banen in één. De geheel fictieve baan is gesitueerd in de regio Le Puy de Dome en Haute Loire eind jaren 60.
Jens Petermann (Duitsland) met Anschluß Wolf. Saksische smalspoorbaan in H0e, deel van de Pressnitztalbahn in het Ertsgebergte, dat zich bevindt in het grensgebied van Tsjechië en Duitsland. De baan toont een fabrieksverbinding waarbij alle gebouwen, bomen en sporen zelf zijn gemaakt. Achter de schermen bevindt zich een opstelterrein met 6 sporen waardoor er een grote afwisseling rollend materieel voorbij komt rijden.
Wieger Pasman (Nederland) met La Plaine Saint-Denis. Steken we vanuit het centrum van Parijs de Périphèrique over, dan komen we terecht in La Plaine Saint-Denis. Een typische banlieue. Van alles wat het Parijse hart kenmerkt - schoonheid, cultuur, historie - is hier weinig meer over… Wel wurmt zich af en toe nog een diesellocje met een paar goederenwagens langs dichtgemetselde huizen en een 'terrain vague'.
Thom Raven (NL) met Rotterdam CS - Spoorsingel. De modelbaan laat een stukje van het voormalige centraal station in Rotterdam zien, dat ongeveer 10 jaar geleden is vervangen door het huidige station. De typische wederopbouwarchitectuur van architect Sybold van Ravesteijn wordt in de perronkap en de tunneltjes zichtbaar, maar het meest in het oog springend is de totale voorgevel van dit station in schaal 1:33, vandaar de lengte van 630 cm. Achter het station is een doorkijk naar de buurt erachter, met Spoorsingel, Provenierssingel en Proveniersplein. Hier rijden en stoppen trams van de RET uit de jaren 60.
Marc Theilkäs (Zwitserland) met Depot Aebimatt. Diorama van de locomotiefremise ‘Aebimatt’ in Bern, Zwitserland. Het diorama laat de periode tussen 1945 en 1970 zien van de ingang van het centraal station van de Zwitserse hoofdstad, wat een beroemde bezienswaardigheid is.
Bernard Junk (Frankrijk) met La Carrière à Baurion. De modelbaan van 1,00 bij 1,20 meter toont een smalspoorbaan in een kleine steengroeve met een kiepwagen die wordt bestuurd door een diesellocomotief om te laden en te lossen.
Maurice Kleverwal (NL) met Giacomo. In het met palmbomen gevulde Italiaanse kustplaatsje Giacomo is het leven rustig en vredig. Mensen drinken hun koffie op het terras of halen hun brood bij de bakker. Moeder hangt de was op en de vader van het reizende gezin vervangt een band. Reizigers wachten bij een typisch roze Italiaans station op hun trein naar andere oorden.
Sebastian Schmidt (Duitsland) met Bahnhof Straßberg. Replica van het treinstation Straßberg Harz zoals het er in 1975 uitzag, een karakteristiek gebouw met symmetrische gevel. Het station ligt aan de Selketelbahn in het Duitse Harzgebergte. Foto's van het originele station zijn te zien naast de modelbaan. De baan is gebouwd in H0m, dat wil zeggen schaal 1:87.
Thomas Schmid (Zwitserland) met Dreiländereck. De Zwitserse modelbouwer Thomas Schmid is een oude bekende, hij exposeerde al diverse keren op On traXS. Deze keer toont hij een industrieel diorama met een havengezicht en een depot met een grote transfertafel. De modelbaan heeft een grootte van 3.80 bij 1.50 meter op een schaal van 1:32.