Baanbrekend Design: 50 jaar NS huisstijl

Het zijn bekende kleuren in het Nederlandse landschap, het geel en blauw van de treinen van NS. Ook het bijpassende logo is bij iedereen bekend. Een halve eeuw later hebben het logo en de huisstijlkleuren nog steeds niets aan zeggingskracht ingeboet. In 2018 was het precies 50 jaar geleden dat NS deze nieuwe huisstijl introduceerde. In de tentoonstelling ’50 jaar NS Huisstijl’ liet het Spoorwegmuseum zien waarom NS de nieuwe huisstijl invoerde en hoe men tot het alom geroemde logo kwam. De plek van de tentoonstelling was heel toepasselijk, de Mat ’64 was de eerste treinenserie die in de nieuwe kleuren de fabriek uitrolde.

Iconisch logo

In 1968 introduceerde de Nederlandse Spoorwegen zijn nieuwe huisstijl met het bekende en veel geprezen logo en de kleurstelling geel en blauw. Vernieuwend was dat de nieuwe huisstijl doorgetrokken werd tot alle facetten van het bedrijf, het werd zichtbaar op de treinen, uniformen, bewegwijzering, vertrekstaten, dienstregelingen, briefpapier en ga zo maar door. Met de nieuwe huisstijl kon NS zich presenteren als modern, dienstverlenend en aantrekkelijk alternatief voor de auto en het vliegtuig. De introductie van de nieuwe huisstijl ging hand en hand met een nieuwe strategie van NS om niet per se winstgevend te zijn, maar vooral een maatschappelijk verantwoorde exploitatie te voeren. Het logo van NS is één van de best herkenbare emblemen van Nederland gebleken.

Historie

NS gebruikte al sinds de oprichting in 1917 een embleem, dat gebaseerd was op het internationale symbool voor de spoorwegen: een spoorwagenwiel met vleugels van de handelsgod Mercurius, ook wel ‘het gevleugelde wiel’ genoemd. In 1946 werd een nieuw logo geïntroduceerd waarbij het gevleugelde wiel zo geabstraheerd was, dat het nauwelijks meer te herkennen was. Bovendien werd dit embleem niet systematisch doorgevoerd, waardoor de stations zich kenmerkten door een veelheid aan uitingen en lettertypes. Ook het gebruik van kleuren voor het materieel was divers: dieseltreinen waren donkerrood, elektrisch materieel was donkergroen en internationale treinen hadden een donkerblauwe kleurstelling. Dat zie je in het Spoorwegmuseum terug, daar hebben de  treinen hun oorspronkelijke kleur. Je ziet daar naast de kleur geel vooral veel rode, groene, blauwe en zelfs turquoise kleuren. De keuze voor een frisse kleur geel was destijds zeer gewaagd, een lichte kleur was besmettelijk en dus onderhoudsgevoelig. Nu, 50 jaar later, worden de huisstijlkleuren geel en blauw en het bijpassende logo nog steeds gebruikt door NS. Voor een huisstijl een ongekend lange periode.